Świeżo narodzony człowiek startuje w życie wyposażony w cztery tylko uczucia: strach, złość, smutek i radość. Z biegiem czasu pojawiają się kolejne, bardziej złożone, które świadczą o tym, że dziecko prawidłowo rozwija się emocjonalnie. A kiedy nadchodzi czas na przedszkole, gama uczuć dziecka jest już na tyle rozbudowana, że ważnym jest, aby umiało je rozpoznawać i nazywać.
Wspieraj mnie mamo i tato
Początkowo każde dziecko wyraża swoje emocje spontanicznie, bez żadnych zahamowań i bez uwzględniania gdzie i w czyjej obecności są wyrażane. Im starsze jednak, tym bardziej zdaje sobie sprawę z reakcji otoczenia na jego emocje i zaczyna potrzebować pomocy mamy i taty, aby umieć sobie z nimi poradzić. I tutaj zaczyna się ogromna rola rodziców, którzy muszą uświadomić swoim pociechom, że mają prawo odczuwać wszystkie emocje i te negatywne i te pozytywne. Istnieje przy tym ogromna pokusa, żeby odcinać dziecko od uczuć negatywnych, z tego najprostszego powodu, że po prostu “żal patrzeć” kiedy dziecko płacze, jest smutne lub odczuwa żal. Niezależnie jednak od miejsca, czy to dom, czy przedszkole (np. przedszkole Gdańsk), czy przestrzeń publiczna albo bardziej rodzinna, konieczne jest, alby pozwolić na wyeksportowanie dziecku tego, co tkwi wewnątrz i nie zmuszać do tłumienia swoich uczuć.
Jak pomagać swojemu dziecku w rozwoju emocjonalnym?
Każdy człowiek jest inny i nawet najmniejszy z ludzi potrzebuje indywidualnego podejścia. I takie właśnie zapewniają rodzice, podchodząc do emocji dziecka 1:1 czy 1:2. Czyli dziecko plus mama albo tata, ewentualnie oboje. Niezwykle ważnym jest, aby uczucia dziecka nie stawały się sprawą publiczną, żeby dziecko z ich powodu nie było zawstydzane, porównywane z innymi czy wystawiane na czyjąś ocenę. Ale istnieje także zestaw rad uniwersalnych, które sprawdzą się zawsze:
- aktywne słuchanie dziecka – wysłuchanie go z czułością i okazywaniem zrozumienia
- niepodejmowanie działań od razu, kiedy tylko dziecko opowie o swoich uczuciach – ono nie potrzebuje rady, ani wyręczania, tylko uwagi
- rezygnacja z krytyki i oceny uczuć – ta reakcja obniża poczucie własnej wartości
- niewyręczanie i niepoganianie dziecka w trakcie wypowiedzi – w ten sposób, niejednokrotnie mylnie rodzic zakłada, że wie, co czuje dziecko
- zadawanie pytań otwartych – to pomoże dziecku w pełni “wyrzucić z siebie” balast emocji
Nie znaczy to jednak, że nie należy stawiać dziecku granic – akceptacja uczuć nie oznacza zgody na działanie pod ich wpływem. W tym przypadku wszyscy mający bezpośredni kontakt z dzieckiem – jego rodzina, przedszkole, a nawet w niektórych uzasadnionych sytuacjach osoby postronne powinny reagować na zachowanie dziecka, aby nie uczyniło krzywdy sobie, albo innym.
Więcej materiałów poruszających rozterki rodziców dzieci w wieku przedszkolnym można znaleźć na stronie: przedszkole Elbląg.